Hoe biobased inkopen

De Wegwijzer Circulair Inkopen helpt u bij het op structurele wijze inbedden van het inkopen van biobased producten in het inkoopproces.

Kansrijke productgroepen

De keuze van productgroepen waar u zich op kan richten om biobased in te kopen, kan onder andere gebaseerd worden op de volgende factoren:

• Productgroepen of diensten met een hoog biobased aanbod,
• Productgroepen of diensten waarvan de contracten hernieuwd moeten worden.

Er is een aantal productgroepen waarin overheden de afzet van biobased producten substantieel kan stimuleren. Bij deze kansrijke productgroepen is er enerzijds een groot inkoopvolume van overheden en anderzijds is er binnen die productgroep nu of in de nabije toekomst aanbod. De overheid kan als launching customer of grote speler de markt hier stimuleren en dat heeft grote impact. Er is een aantal buyer groups actief onder andere voor verkeersborden en bouwmaterialen, waarin circulaire biobased producten de kern van de inkoop vormen.

Producten met een hoge beschikbaarheid

Biobased producten die goed beschikbaar zijn en al langer gebruikt worden, zijn voor een aanbestedende dienst minder risicovol om in te kopen dan nieuw te ontwikkelen producten brengen relatief weinig risico en dus minder weerstand met zich mee. Budgethouders en inkopers zijn over het algemeen minder huiverig om dergelijke producten in te kopen omdat de kwaliteit van deze producten al is vastgesteld. Voorbeelden van biobased producten die regelmatig gebruikt worden zijn verbruiksartikelen in de catering en bouwmaterialen. Om inzicht in de beschikbaarheid van biobased producten te verkrijgen, kan een marktverkenning worden uitgevoerd.

Contracten die vernieuwd moeten worden

Ook bij dienstverlening kan gebruik gemaakt worden biobased producten. Voorbeelden zijn biobased schoonmaakmiddelen en verpakkingen en wegwerpbekers bij catering. Het moment dat een bestaand contract opnieuw in de markt gezet moet worden, is een goede kans om in de opdracht  het gebruik van biobased producten op te nemen.

Stimuleren inkoopcriteria

Voor het stimuleren van biobased producten bij de inkoop van producten, diensten en/of werken zijn verschillende opties. U kunt zich richten op criteria voor het aandeel of de herkomst van biogrondstoffen (direct stimuleren) of op de eigenschappen van de in te kopen producten (indirect stimuleren).

Een nadere uitwerking van duurzaamheidscriteria voor de productie van biogrondstoffen wordt door het kabinet nog voorbereid. Het gaat dan om criteria gericht op het voorkomen van nadelige gevolgen voor het milieu (waterbeschikbaarheid, biodiversiteit, emissies, bodemkwaliteit en koolstofvoorraad), op sociale omstandigheden van de lokale bevolking en op respect voor de rechten van de werknemers.

Direct stimuleren

Als u de levering/het gebruik van duurzame biobased producten direct wil stimuleren, kunt u onder meer het volgende specificeren:

• het aandeel vereiste/gewenste biogrondstoffen;
• de vereiste/gewenste herkomst van de grondstoffen;
• een methode voor het bepalen van de duurzaamheid van de producten;
• dat het product biodegradeerbaar of recyclebaar moet zijn.

Indirect stimuleren

Als u indirect wil sturen op de inzet van biobased producten kunt u in de criteria en eisen producteigenschappen opnemen waar biobased producten goed op scoren. Voorbeelden van vereiste/gewenste eigenschappen zijn:

• biodegradeerbaarheid/composteerbaarheid;
• (afwezigheid van) schadelijke stoffen;
• Total Cost of Ownership (TCO): dit betreft een financiële inschatting van de directe en indirecte kosten over de gehele levensduur van het product;
• producteigenschappen zoals sterkte, flexibiliteit, toepasbaarheid.

Wanneer biobased producten duidelijke functionele voordelen hebben wordt het snel interessant voor een inschrijver om deze aan te bieden.