Internationale sociale voorwaarden toegelicht

De internationale sociale voorwaarden vereisen dat leveranciers actie ondernemen om risico's voor de arbeidsnormen en mensenrechten in de keten te verkleinen. Omdat de overheid met haar inkopen ook deel van de keten is neemt zij hier ook haar verantwoordelijkheid. Het toepassen van de internationale sociale voorwaarden zorgt voor bewustwording en stimuleert leveranciers om omstandigheden in hun keten te verbeteren. Meerdere verplichtingen zijn vastgelegd in verdragen en aanbestedingsrichtlijnen.

Analyse van de risico's in de keten

De leverancier heeft een inspanningsverplichting om de sociale omstandigheden in de productieketen te verbeteren. Na gunning van de opdracht gaat u hierover samen in gesprek. De internationale sociale voorwaarden verwachten van leveranciers dat zij analyseren of er risico's zijn op schendingen van arbeidsnormen en mensenrechten in hun productieketen. De MVO Sector Risico Analyse laat zien in welke risico's in welke sectoren spelen. Daarnaast is de MVO Sector Risico Analyse een goed startpunt. Zijn er risico's op schending van de sociale normen in de keten? Dan moet de leverancier zich inspannen om deze risico's te voorkomen of te verkleinen en actie te ondernemen om schendingen aan te pakken. Het gaat hierbij om het nastreven van verbeteringen in de keten en niet om het op voorhand uitsluiten van producten met hoge risico's waar juist potentie voor verbetering is.

MVO risicochecker

De MVO risicochecker geeft een snelle online risicoanalyse en toont de risico’s van een bepaald product op het gebied van duurzaamheid, arbeidsomstandigheden en mensenrechten. De inkoper brengt met de tool de MVO-risico’s van een aanbesteding eenvoudig in kaart. De MVO risicochecker van MVO Nederland is onder meer gekoppeld aan CPV-codes.

Voorbeeld: risicoanalyse elektronicaproducten

Wanneer u elektronicaproducten uit China inkoopt, loopt u het risico dat deze vervaardigd zijn met kinderarbeid. In China zijn honderden gevallen van gedwongen kinderarbeid geconstateerd. Vooral in fabrieken in de provincie Guangdong. Fabrieken en scholen dwingen kinderen om te werken om vermeende collegegelden af te betalen. Zij noemen dit 'stage', maar kinderen hebben gemeld dat zij gedwongen werden om te blijven. De helft van het loon gaat direct naar de school en na aftrek van kost en inwoning blijft voor de kinderen weinig over. Ook worden kinderen ontvoerd of misleid door recruiters, naar Guangdong gestuurd en verkocht aan werkgevers. Sommige kinderen worden gevangen gehouden en gedwongen om lange dagen te werken tegen een magere vergoeding.
Bron: Wereldkaart

Verplichtingen op het gebied van milieu, sociaal en arbeidsrecht

U dient inschrijvers of gegadigden te verzoeken aan te geven dat zij bij het opstellen van hun inschrijving rekening hebben gehouden met de verplichtingen op het gebied van het milieu-, sociaal en arbeidsrecht. Het gaat hierbij om verplichtingen voortvloeiend uit het recht van de Europese Unie, nationale recht of collectieve arbeidsovereenkomsten of voortvloeiend uit de in bijlage X van richtlijn 2014/24/EU vermelde bepalingen van internationaal milieu-, sociaal en arbeidsrecht. De betreffende bijlage vermeldt meerdere verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). PIANOo heeft alle relevante passages en artikelen verzameld uit zowel de Europese Richtlijn 2014/24/EU als de Aanbestedingswet 2012 waarin sprake is van sociale- en arbeidsrechtelijke eisen, aspecten of regelingen.

Initiatiefwetsvoorstel zorgplicht kinderarbeid

Het initiatiefvoorstel (aangenomen in mei 2019) voorziet in de invoering van een zorgplicht die de levering van goederen en diensten die met behulp van kinderarbeid tot stand zijn gekomen, voorkomt. Bedrijven moeten verklaren dat zij het nodige doen om kinderarbeid te voorkomen. Als blijkt dat een bedrijf deze verplichtingen onvoldoende nakomt kan het worden beboet. Bij herhaling kan strafrechtelijk worden vervolgd.