Wekelijkse samenvattingen jurisprudentie

Ontbinding overeenkomst | wezenlijke wijziging | gelijkheidsbeginsel

De Gemeente Utrecht had concessies gegund aan Stellapower en E2-Energy voor het plaatsen van snelladers, maar ontbond de overeenkomst met Stellapower omdat deze op 1 april 2023 geen werkende laders had geplaatst. Stellapower stelde dat er afspraken waren gemaakt over uitstel en tijdelijke plaatsing van afwijkende laders, maar het hof vond dat er geen bindende toezeggingen door de Gemeente zijn gedaan. Volgens het hof was het terecht dat de Gemeente niet akkoord ging met afwijkingen in de maatvoering. Ook het beroep van Stellapower op het gelijkheidsbeginsel slaagde niet, omdat E2 wel laders kon leveren die voldeden aan de gestelde eisen en slechts uitstel van korte duur kreeg. Het hof bevestigde daarom dat de Gemeente de overeenkomsten met Stellapower rechtsgeldig heeft ontbonden. (ECLI:NL:GHARL:2025:2970, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 13 mei 2025, Datum publicatie30 juni 2025)

Rechtsverwerking | Grossmann | Didam | aanbestedingsplicht

In deze zaak draait het om de vraag wie een tweede supermarkt mag vestigen op het terrein van de Prins Bernhard Hoeve in Zuidlaren. De gemeente koos voor een openbare selectieprocedure. Supermarktbedrijf Metropool stelde dat de gemeente een Europese aanbesteding had moeten uitschrijven. De rechter concludeert dat er geen sprake was van een aanbestedingsplicht, omdat het alleen ging om de verkoop van grond, wat geen overheidsopdracht voor werken betreft. Daarom mocht de gemeente de locatie via een openbare selectieprocedure verkopen zonder Europese aanbesteding. (ECLI:NL:RBNNE:2025:2560, Rechtbank Noord-Nederland, Datum uitspraak 25 juni 2025, Datum publicatie 27 juni 2025)

Wezenlijke wijziging

Thebigword treedt na een gewonnen aanbesteding van o.a. het Openbaar Ministerie op als intermediair bij het inhuren van tolken en vertalers. SIGV stelt dat de Staat de overeenkomst met Thebigword wezenlijk heeft gewijzigd door Belgische vertalers toe te staan, wat volgens hen in strijd is met de eis om Rbtv-vertalers (vertalers opgenomen in het Register beëdigde tolken en vertalers) in te zetten De rechtbank oordeelde echter dat deze tijdelijke maatregel gerechtvaardigd was vanwege een boycot van Rbtv-vertalers Spaans, en geen wezenlijke wijziging vormde. Ook de vertragingen bij het behalen van kwaliteitsdoelen en de gevolgen van de weerstand tegen intermediairs vormden volgens de rechter geen schending van de overeenkomst. De vorderingen van SIGV zijn daarom afgewezen. (ECLI:NL:RBDHA:2025:11370, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 25 juni 2025, Datum publicatie 27 juni 2025)

Grossmann | vertrouwelijkheid

In oktober 2024 heeft Stedin een Europese niet-openbare aanbesteding uitgeschreven voor gereedschappen en persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s). Magema, Lasaulec en Breur hebben alle drie een inschrijving ingediend. Op 12 maart 2025 heeft Stedin aan Magema kenbaar gemaakt dat Lasaulec op zowel prijs als kwaliteit de beste inschrijving heeft gedaan en dat Magema als tweede is geëindigd. Magema stelt dat zij de substantieel betere score van Lasaulec op prijspunten niet kan controleren omdat Stedin de daarvoor relevante informatie niet aan haar kan verstrekt. De rechter zegt dat een aanbestedende dienst geen informatie openbaar maakt, indien die informatie kan worden gebruikt om de mededinging te vervalsen. Niet gesteld of gebleken is volgens de rechter dat er sprake is van omstandigheden die maken dat een uitzondering op dit artikel gerechtvaardigd is. (ECLI:NL:RBROT:2025:7642, Rechtbank Rotterdam, Datum uitspraak 2 juni 2025, Datum publicatie 1 juni 2025)

Procedure van gunning via onderhandeling zonder voorafgaande bekendmaking | abnormaal lage inschrijving

In 2025 schreef de gemeente Voorne aan Zee een Europese aanbesteding uit voor groenonderhoud. De voorlopige gunning ging naar PekFlex, maar werd later ingetrokken. De gemeente verklaarde de procedure mislukt wegens ongeschikte inschrijvingen en startte een mededingingsprocedure met onderhandeling, op basis van de laagste prijs. Megron verzette zich hiertegen en vond deze handelswijze onrechtmatig en marktverstorend. Er kan volgens de rechter geen mededingingsprocedure met onderhandeling worden toegepast als uitsluitend op basis van (laagste) prijs wordt aanbesteed. De rechter zegt dat het voor de hand ligt dat de gemeente de mededingingsprocedure met onderhandeling en daarmee de totale aanbesteding zal intrekken. De gemeente heeft ter zitting aangegeven dat zij intrekking van de procedure in overweging neemt. (ECLI:NL:RBROT:2025:7643, Rechtbank Rotterdam, Datum uitspraak 10 juni 2025, Datum publicatie 1 juli 2025)

Onderaannemer | wezenlijke wijziging | schadevergoeding

Deze uitspraak van het Parket van de Hoge Raad heeft betrekking op een aanbesteding van een concessie voor het plaatsen en exploiteren van o.a. haltevoorzieningen, abri’s en billboards in de gemeente Utrecht. Gedurende de duur van de concessie heeft de winnende inschrijver het recht om daarop reclame aan te brengen en de daarmee te behalen inkomsten te behouden. Centraal in deze zaak staat de vraag of de concessieverlener aan de concessiehouder kan toestaan de in zijn winnende inschrijving genoemde onderaannemer te vervangen door een andere onderaannemer, zonder dat de concessieverlener een nieuwe aanbesteding organiseert. Volgens het hof is geen sprake van een ‘wezenlijke wijziging’. Het Parket komt tot de conclusie dat het bestreden arrest in stand dient te blijven. (ECLI:NL:PHR:2025:734, Parket bij de Hoge Raad, Datum uitspraak 27 juni 2025, Datum publicatie 3 juli 2025)

In beroep gaan | intrekking aanbesteding

De Gemeente Westland gunde een opdracht voorlopig aan [partij 1], maar [partij 2] vocht dit aan wegens vermeende strijdigheid van de inschrijving met de Watervergunning. De voorzieningenrechter stelde [partij 2] in het gelijk en verbood de Gemeente de opdracht aan [partij 1] te gunnen. De Gemeente trok daarop de gunning aan [partij 1] in en kondigde aan de opdracht aan [partij 2] te gunnen. [partij 1] spande daarop een kort geding aan om verdere uitvoering van de intrekkingsbeslissing tegen te houden. De rechter verklaarde [partij 1] echter niet-ontvankelijk, omdat zij had kunnen interveniëren in het eerdere kort geding maar dit bewust heeft nagelaten. (ECLI:NL:RBDHA:2025:10805, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 17 juni 2025, Datum publicatie 25 juni 2025)

Bedrijfsgevoelige informatie

Een aantal Twentse gemeenten heeft zonder openbare aanbesteding afvalverwerkingsopdrachten gegund aan Twence Bioconversie en AVI Twente via de quasi-inhouse-uitzondering. AVR betwist dit en is hierover meerdere juridische procedures gestart. De rechtbank Overijssel oordeelde eerder dat de gemeenten terecht gebruikmaakten van de uitzondering, maar AVR is in hoger beroep gegaan en wacht op een prejudiciële beslissing van het Europese Hof van Justitie. AVR wilde een voorlopig deskundigenbericht om meer inzicht te krijgen in de rechtmatigheid van het handelen van de gemeenten en Twence. Het hof wijst dit verzoek af vanwege het bedrijfsgevoelige karakter van de informatie, de concurrentieverhoudingen en de disproportionele belasting die het verzoek met zich mee zou brengen. (ECLI:NL:GHARL:2025:2935, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 13 mei 2025, Datum publicatie 23 juni 2025)

Xafax-arrest

In juli 2024 schreef de gemeente Haaksbergen een Europese aanbesteding uit voor tijdelijke huisvesting van statushouders en Oekraïense vluchtelingen, waarop onder andere Royaal House inschreef. De gemeente wees de inschrijving van Royaal House af en gunde de opdracht voorlopig aan Flexibilitystay, waarna Royaal House een kort geding startte. De voorzieningenrechter verklaarde Royaal House niet-ontvankelijk omdat de dagvaarding niet correct was betekend. In hoger beroep oordeelt het hof dat Royaal House geen aanspraak meer kan maken op intrekking van de gunningsbeslissing. Volgens het hof heeft de gemeente juist gehandeld door te wachten met het sluiten van de overeenkomst tot na de uitspraak van 19 december 2024, waardoor aan de Aanbestedingswet 2012 is voldaan. (ECLI:NL:GHARL:2025:3628, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 17 juni 2025, Datum publicatie 24 juni 2025)

Intrekking van de aanbesteding

De Staat schreef een Europese aanbesteding uit voor het huren en wassen van laboratoriumkleding en reflectiejassen, waarop onder andere Elis inschreef. Elis werd aanvankelijk als winnaar aangewezen, maar na een voorstel van Elis en overleg met de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) wees de Staat dit voorstel af en besloot de aanbesteding en gunning in te trekken. In de rechtszaak die volgde, vorderde Elis dat de Staat de overeenkomst zou ondertekenen en uitvoeren. De rechter oordeelde echter dat de aanbestedingsstukken onvoldoende duidelijk waren over het aantal wekelijkse bewassingen. Dit transparantiegebrek betekende dat de inschrijvers geen gelijke uitgangspositie hadden, waardoor de Staat de aanbesteding en gunning terecht mocht intrekken. (ECLI:NL:RBDHA:2025:10443, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 28 mei 2025, Datum publicatie 24 juni 2025)