Aan de slag met circulair inkopen

Wegwijzer Circulair inkopen

In de Wegwijzer Circulair Inkopen vindt u stapsgewijs de kennis die nodig is om circulair in te kopen. Zowel op het gebied van interne organisatie en als het inkoopproces. Ook staan er praktijkvoorbeelden en diverse handreikingen per onderwerp. De wegwijzer geeft informatie per verschillende productgroepen over waar kansen liggen om circulair in te kopen. Per productgroep licht de wegwijzer toe wat belangrijke aandachtspunten zijn. Aan de orde komen de productgroepen bouw, kantoormeubilair, ICT, GWW, bedrijfs- en veiligheidskleding en catering. De wegwijzer is onderdeel van de Green Deal Circulair Inkopen.

Green Deal Circulair Inkopen

Twintig grote Nederlandse bedrijven en 12 overheidsinstanties zorgden de afgelopen 3 jaar voor het aanjagen van de circulaire economie door voor circa 300 miljoen euro aan goederen circulair in te kopen. Dat maakten de initiatiefnemers van Green Deal Circulair Inkopen 2.0 (GDCI) begin november 2020 bekend bij de afsluiting van het 3 jaar durende project.

Naast de Wegwijzer Circulair Inkopen bundelde de GDCI de opgedane kennis en praktijkervaringen in een online magazine en een e-learning. Het Magazine Green Deal Circulair Inkopen bevat interviews en artikelen over samenwerking in de keten, draagvlak creëren binnen uw eigen organisatie en het meten van de impact van uw inkoopbeleid. De e-learning geeft betrokkenen bij het inkoopproces – van projecteider tot inkoper – in 21 modules ze stap voor stap meer inzicht in de uitdagingen van circulair inkopen en de oplossingen die voorhanden zijn. In februari 2021 vond een webinar Circulair inkopen plaats over welke 8 stappen u kunt zetten als u wilt beginnen met circulair inkopen.

Green Deal Circulair inkopen 1.0

Binnen de eerdere Green Deal Circulair Inkopen 1.0 en het project REBus zijn diverse pilots uitgevoerd met 80 circulaire businesscases tot gevolg. Van meerdere pilots zijn meerdere factsheets opgesteld.

Versnellingsnetwerk Circulair Inkopen

Het vervolg op de Green Deals Circulair Inkopen is het Versnellingsnetwerk Circulair Inkopen. Dit netwerk is een initiatief van Rijkswaterstaat, MVO Nederland, Nevi en PIANOo en faciliteert de verbinding tussen inkopende organisaties om zo ervaringen en nieuwe inzichten uit te wisselen. Daarnaast ligt de focus op het realiseren van ketensamenwerking. Binnen het netwerk leren inkopende organisaties daarom hoe ze moeten samenwerken met de ketenpartners en worden de nieuwe ervaringen met inkopers en met anderen in de waardeketen gedeeld.  

Om deze ketensamenwerking te realiseren zijn buyer-supplier groups georganiseerd. Hierin werken publieke en private opdrachtgevers samen met marktpartijen aan het verduurzamen van een specifieke productgroep.

Circulaire verdienmodellen

Bij het voorbereiden van de aanbesteding is het belangrijk om ook na te denken over de verdienmodellen van de verschillende partijen rondom het traject. Een verdienmodel geeft inzicht in de wijze waarop een onderneming (financiële) waarde genereert door de opbrengsten en kosten in kaart te brengen. Met een circulair verdienmodel behoudt een leverancier een (gedeelde) verantwoordelijkheid over zijn product. Daarmee ontstaat tevens een financiële prikkel om producten te ontwerpen en produceren voor bijvoorbeeld een lange levensduur, eenvoudige aanpasbaarheid en weinig onderhoud.

Middel naar een circulaire economie

Een circulair verdienmodel is daarmee een middel in de transitie naar een meer circulaire economie. Er zijn 4 circulaire verdienmodellen die veel worden toegepast, waarbij de voorbeelden zijn uitgewerkt in een handreiking Circulaire verdienmodellen: praktische handvatten voor ondernemers.

Leernetwerken klimaatneutraal en circulair inkopen 

In 2018 en 2019 zijn meerdere leernetwerken klimaatneutraal en circulair inkopen georganiseerd. De bijeenkomsten van 2019 hadden betrekking op verschillende inkoopcategorieën, zoals bouw, GWW, energie, doelgroepenvervoer, zero emissie voertuigenpark, bedrijfskleding, kantoorinrichting, catering, hout en adviesdiensten. Deze activiteiten zijn gefinancierd met klimaatgeld uit het regeerakkoord, de zogenoemde klimaatenveloppen.

Buyers groups duurzaamheid

Het Rijk, IPO, VNG en UVW starten in 2020 met meerdere buyer groups duurzaamheid. Deze buyer groups bouwen voort op de inzichten van afgelopen jaar rondom CO2-beprijzing en liggen in het verlengde van de Green Deal Circulair Inkopen en de leernetwerken van 2018 en 2019.

Handreikingen en voorbeelddocumenten

Naast de Wegwijzer Circulair Inkopen, heeft PIANOo een aantal handreikingen ontwikkeld om klimaatneutraal en circulair inkopen te ondersteunen. Voor de bouw is de handreiking Losmaakbaarheid relevant, en ook Inkopen met de Milieukostenindicator (MKI) stimuleert circulair gebruik van grondstoffen. In december 2016 is de publicatie De oogst van 3 jaar green deal circulair inkopen opgesteld. Rechts op deze pagina vindt u een overzicht van de op de website van PIANOo gepubliceerde handreikingen, praktijkvoorbeelden en onderzoeken met betrekking tot circulair inkopen.