Geen sprake van manipulatieve inschrijving bij aanbesteding automatenvoorziening (week 32)
Manipulatieve inschrijving | abnormaal lage inschrijving
Bij een aanbesteding van RU (Radboud Universiteit) heeft RU aan Maas medegedeeld dat zij de opdracht aan JDE (Jacobs Douwe Egberts) wenst te gunnen. In dit kort geding staat de vraag centraal of RU de inschrijving van JDE ongeldig had moeten verklaren vanwege de door Maas vermeende manipulatieve inschrijving van JDE. De rechter zegt dat kan worden vastgesteld dat JDE bij haar inschrijving de in de aanbestedingsstukken voorgeschreven prijzensystematiek heeft gehanteerd, waarbij zij in lijn handelde met de wens van RU om consumpties voor studenten tegen lagere prijzen te kunnen aanbieden. Op grond van hiervan is voldoende aannemelijk geworden dat JDE een reële tikprijs voor studenten heeft aangeboden en dat ook materieel geen sprake is van een manipulatieve inschrijving. (ECLI:NL:RBGEL:2025:6439, Rechtbank Gelderland, Datum uitspraak 3 juli 2025, Datum publicatie 5 augustus 2025)
Feiten en omstandigheden
RU (Radboud Universiteit) heeft de dienstverlening van onbemande automatenvoorziening binnen RU op dit moment bij twee leveranciers ondergebracht, te weten Maas en JDE (Jacobs Douwe Egberts). Maas verzorgt binnen de huidige overeenkomst de automatenvoorziening binnen RU. RU heeft een Europese aanbestedingsprocedure georganiseerd, waarbij zij nog maar één opdrachtnemer wil contracteren. Maas en JDE hebben zich ingeschreven op de Europese openbare aanbestedingsprocedure evenals een derde inschrijver ([bedrijf 1]). Op 6 maart 2025 heeft RU aan Maas medegedeeld dat zij de opdracht aan JDE wenst te gunnen. Maas heeft bezwaar gemaakt tegen de voorlopige gunning aan JDE en RU verzocht om te bevestigen dat de inschrijving van JDE alsnog ongeldig wordt verklaard, alsmede dat RU de opdracht alsnog voorlopig gunt aan Maas. RU heeft aan die verzoeken geen gehoor gegeven. Maas vordert dat de voorzieningenrechter RU verbiedt om uitvoering te geven aan het voornemen om de opdracht voor een automatenvoorziening voor eten en drinken te gunnen aan JDE. Het oordeel van de rechter:
Ongeldig of niet
“In dit kort geding staat de vraag centraal of RU de inschrijving van JDE ongeldig had moeten verklaren vanwege de door Maas vermeende manipulatieve inschrijving van JDE. Bij beantwoording van de vraag of een inschrijving manipulatief is, is een terughoudende beoordeling op zijn plaats. Het is aan de eisende partij om voldoende concreet te stellen en met ter zake relevante en verifieerbare stukken te onderbouwen dat haar concurrent een manipulatieve inschrijving heeft gedaan. Pas als twijfel mogelijk is over de inschrijving dient de aanbestedende dienst voldoende inzichtelijk te maken dat en waarom aan de door haar gestelde eisen en voorwaarden is voldaan.”
Strategische inschrijving is toegestaan
“Verder geldt dat het inschrijvers is toegestaan om een strategische inschrijving te doen. Inschrijvers mogen hun biedingen dan ook zo invullen dat daardoor een maximaal of minimaal (afhankelijk van de systematiek) aantal punten wordt gescoord. De bedoeling van gunningscriteria is immers om aan te geven op welke wijze de aanbestedingsprocedure kan worden gewonnen. Een strategische inschrijving moet echter worden onderscheiden van een manipulatieve inschrijving. Daarvan kan sprake zijn wanneer de beoordelingssystematiek zo wordt gemanipuleerd dat het daarmee beoogde doel wordt verstoord. RU heeft in de Nota van Inlichtingen op vraag 201, om te definiëren wanneer sprake is van een abnormaal lage prijs of manipulatieve prijs en hoe wordt getoetst of daarvan sprake is, geantwoord dat daarvan in ieder geval sprake is indien een inschrijver een prijs aanbiedt 50% lager dan het gemiddelde van de andere inschrijvers.”
Reële tikprijs voor studenten
“Allereerst wordt overwogen dat de tikprijs voor studenten, in tegenstelling tot de tikprijs voor medewerkers, geen all-in prijs betreft, zodat daarin niet alle kosten verdisconteerd hoeven te zijn. JDE heeft verder gemotiveerd toegelicht dat zij een reële prijs voor studenten heeft aangeboden en dat die prijs, in tegenstelling tot wat Maas bepleit, meer dan kostendekkend is. Ter onderbouwing heeft JDE aangevoerd dat de door haar gehanteerde ingrediëntprijzen lager zijn dan die van Maas, omdat JDE onderdeel uitmaakt van een van de grootste koffie- en theebedrijven ter wereld, waardoor zij in staat is efficiënt(er) in te kopen tegen prijzen die aanmerkelijk lager zijn dan de prijzen die Maas heeft opgenomen in haar berekening, dat de vaste kosten per consumptie geen onderdeel uitmaken van de door haar aangeboden verkoopprijs voor studenten maar deel uitmaken van de all-in tikprijs voor medewerkers en dat zij bovendien lagere transactiekosten hanteert. Dit alles is niet, althans onvoldoende door Maas weersproken. Gelet hierop kan worden vastgesteld dat JDE bij haar inschrijving de in de aanbestedingsstukken voorgeschreven prijzensystematiek heeft gehanteerd, waarbij zij in lijn handelde met de wens van RU om consumpties voor studenten tegen lagere prijzen te kunnen aanbieden. Op grond van al het voorgaande is voorshands voldoende aannemelijk geworden dat JDE een reële tikprijs voor studenten heeft aangeboden en dat ook materieel geen sprake is van een manipulatieve inschrijving.”
Bij deze stand van zaken wordt voorshands aangenomen dat JDE een geldige inschrijving heeft gedaan op de door RU in de markt gezette opdracht voor automatenvoorzieningen voor eten en drinken. De primaire vorderingen van Maas worden dan ook afgewezen.
VdLC publishers/consultants BV, 13 augustus 2025)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl