Nieuwe regels voor nettonultechnologieën: minimum veerkrachtcriteria vanaf 30 december 2025

16-12-2025 | Bron: PIANOo

De Europese Commissie heeft nieuwe regels vastgesteld voor aanbestedingen van nettonultechnologieën, zoals batterijen, zonnepanelen en warmtepompen. Vanaf 30 december 2025 gelden minimum veerkrachtcriteria uit de Netto nul industrie verordening. Deze regels moeten ervoor zorgen dat de toeleveringsketens van deze technologieën sterk en stabiel zijn. Ook moet Europa minder afhankelijkheid worden van landen buiten de Europese Unie (EU).

In de Netto nul industrie verordening (Net Zero Industrial Act, NZIA) staan minimumeisen voor duurzaamheid en veerkracht bij overheidsopdrachten van nettonultechnologieën. De veerkrachtcriteria zijn nu vastgesteld in de Uitvoeringsverordening (EU) 2025/1178. 

Minimum veerkrachtcriteria

Vanaf 30 december 2025 moet je als aanbestedende dienst bij aanbestedingen rekening houden met de veerkracht van de toeleveringsketen (route van grondstof tot eindproduct). Dit geldt voor leveringen, diensten, werken en concessies die nettonultechnologieën bevatten. Hierbij kijk je ook naar de herkomst van onderdelen en naar de spreiding van leveranciers over verschillende regio’s. 

De minimum veerkrachtcriteria zorgen voor sterke en stabiele toeleveringsketens die goed bestand zijn tegen verstoringen (veerkracht). Ook beperken de criteria de afhankelijkheid van landen buiten de EU (derde landen). De regels gaan verder dan prijs en kwaliteit. Als aanbestedende dienst stuur je actief op leveringszekerheid en diversiteit van leveranciers.

Waarom belangrijk

De minimum veerkrachtcriteria helpen om de zelfstandigheid van Europa te vergroten. Als Europa minder afhankelijk is van derde landen, blijft de levering van essentiële technologieën gegarandeerd. Dit is van groot belang voor de energietransitie. 

Gevolgen voor aanbestedende diensten

Staat een opdracht die je aanbesteedt op de lijst met minimum veerkrachtcriteria? Dan pas je bij Europese aanbestedingen de criteria toe in de volgende situaties:

  • als meer dan 50% van een component of eindproduct uit een derde land afkomstig is, of
  • als een aandeel uit een derde land gedurende twee opeenvolgende jaren met tenminste 10% is toegenomen en ten minste 40% van de leveringen binnen de EU bedraagt.

Om te bepalen of een te hoog percentage afkomstig is uit een derde land gebruik je het overzicht in Mededeling C/2025/3236. Voor alle oranje gearceerde onderdelen geldt dat de EU te afhankelijk is van het genoemde derde land en je de minimum veerkrachtcriteria (artikel 25, lid 7 NZIA) moet toepassen:

  • Maximaal 50% van de waarde van de nettonultechnologie mag afkomstig zijn uit elk individueel derde land dat door de Commissie is bepaald.
  • Maximaal 50% van de waarde van de voornaamste specifieke componenten van de nettonultechnologie mag worden geleverd uit een door de Commissie bepaald land
  • Uiterlijk bij voltooiing van de opdracht levert de opdrachtnemer op verzoek van de aanbestedende dienst bewijs dat aan deze vereisten is voldaan.
  • Als hier niet aan is voldaan dan betaalt de opdrachtnemer een evenredige vergoeding van ten minste 10% van de waarde van de nettonultechnologie aan de aanbestedende dienst.

Praktische stappen

Loop de volgende praktische stappen na: 

  • Breng in kaart welke aanbestedingen binnen jouw organisatie gaan over nettonultechnologieën of componenten daarvan. Gebruik hiervoor de bijlage van de Netto-nul industrie-verordening.
  • Check in het overzicht van Mededeling C/2025/3236 of een te hoog percentage van een netto-nultechnologie component of eindproduct uit een derde land komt. Zo ja, dan pas je de minimum veerkrachtcriteria toe.
  • Neem de minimum veerkrachtcriteria op in de aanbestedingsstukken. 
  • Denk na over hoe inschrijvers kunnen laten zien dat zij aan de minimum veerkrachtcriteria voldoen, zowel bij inschrijving als tijdens de uitvoering van de opdracht. 
  • Sluit inschrijvingen die niet voldoen aan de minimum veerkrachtcriteria uit.
  • Overweeg contractvoorwaarden waarmee de leverancier moet kunnen aantonen waar de onderdelen vandaan komen, zoals certificaten van herkomst of leveranciersverklaringen.
  • Overweeg of je een recht tot het uitvoeren van audits wilt opnemen, zodat je kunt  controleren of de informatie over de toeleveringsketen klopt.
  • Vraag bijvoorbeeld om een risicobeoordeling van de keten, waarin inschrijvers uitleggen hoe ze leveringsproblemen door afhankelijkheid van derde landen voorkomen. 
  • Controleer tijdens de uitvoering de herkomst van onderdelen en de spreiding van leveranciers over verschillende regio’s (due diligence). 
  • Denk na hoe je de verplichte contractuele boete gaat innen als niet is voldaan aan de minimum veerkrachtcriteria.
  • Houd de voortgang van de wetgeving in de gaten en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en nadere richtlijnen van de Europese Commissie.

Meer weten?

Wil je meer weten over de minimum veerkrachtcriteria en wat deze voor jouw aanbestedingen betekenen? Lees dan verder op de pagina Netto nul industrie verordening. 

Zie ook

Kort overzicht relevante Europese wetgeving, verordeningen en werkdocument:

 

Fijn dat deze informatie heeft geholpen. Je kunt hieronder een toelichten geven of direct verzenden.

Jammer. Graag horen wij hoe wij de informatie kunnen verbeteren.

Je kunt via dit formulier geen vragen aan ons stellen. Heb je een vraag? Neem dan contact met ons op.
Open het zijmenuOpen het zijmenu