Prijsverschil per laptop niet ongebruikelijk of extreem (week 26)
Rechtsbescherming | manipulatieve prijzen | irreële prijzen
Aces Direct vorderde dat NS Groep bij een aanbesteding over laptops een nieuwe gunningsbeslissing zou nemen waarin de inschrijfprijzen van de drie winnende partijen werden vermeld. NS Groep stelde dat de prijsverschillen binnen een bandbreedte van 8% vielen, wat volgens de rechter gebruikelijk is in de IT-hardwarebranche. Het prijsverschil per laptop van € 78,84 werd niet als ongebruikelijk of extreem beschouwd, en er was geen sprake van manipulatieve of irreële prijzen. De rechter oordeelde uiteindelijk dat Aces Direct niet voldoende belang had bij haar vordering en verklaarde haar daarom niet-ontvankelijk. (ECLI:NL:RBMNE:2024:7693, Rechtbank Midden-Nederland, Datum uitspraak 5 december 2024, Datum publicatie 26 juni 2025)
Noot redactie: dit is een rechtszaak uit december 2024 die nu pas gepubliceerd is.
Feiten en omstandigheden
Aces Direct vordert dat NS Groep wordt geboden om een nieuwe gunningsbeslissing bij een aanbesteding over laptops te nemen waarbij de inschrijfprijzen van de drie winnaars van de aanbesteding worden genoemd. Beoordeeld moet worden of Aces Direct voldoende belang bij deze vordering heeft. In het tussenvonnis van 4 november 2024 is geoordeeld dat dit afhangt van de beantwoording van de vraag of het aannemelijk is dat de inschrijfprijzen van de vier inschrijvers (de drie winnaars en Aces Direct), zoals NS Groep stelt, dicht bij elkaar liggen. NS Groep en Aces Direct zijn in de gelegenheid gesteld zich hierover in een akte verder uit te laten. Ze hebben zich in hun akte niet beperkt tot de opdracht die hen in het tussenvonnis is gegeven. Zij hebben verduidelijkt waarom zij van mening zijn dat Aces Direct wel of geen voldoende belang bij haar vordering heeft en waarom in dat verband het recht van Aces Direct op effectieve rechtsbescherming wel of niet in het geding is doordat de inschrijfprijzen van de winnaars van de aanbesteding niet in de gunningsbeslissing zijn genoemd. Het oordeel van de rechter:
Afwijking niet meer dan 8%
“NS Groep heeft onweersproken gesteld dat de prijzen van de inschrijvers (de drie winnaars en Aces Direct) niet meer dan 8% afwijken van de gemiddelde inschrijfprijs, en dat de bandbreedte tussen de winnaars binnen de 10% ligt (zie 2.7 akte NS Groep). NS Groep heeft verder gesteld dat dit een gangbaar percentage is bij IT-hardware. NS Groep baseert dit op eerder door haar georganiseerde minicompetities betreffende IT-hardware. Aces Direct heeft tegen dit standpunt van NS Groep onvoldoende ingebracht. Aces Direct voert aan dat het verschil in prijs tussen de inschrijver die als eerste is geëindigd en Aces Direct 78,84 euro bedraagt, en dat dit gelet op het aantal laptops dat moet worden geleverd (5.500 stuks) leidt tot een verschil in inschrijfsom van 433.603,70.1 euro. Dit verschil in inschrijfsom is volgens Aces Groep een “extreem groot” prijsverschil, waardoor niet kan worden geoordeeld dat de prijzen dicht bij elkaar liggen.”
Stuksprijs
“Aces Direct kan hierin niet worden gevolgd. Allereerst geldt dat om inzicht te krijgen of de prijzen dicht bij elkaar liggen de prijs per laptop (de stuksprijs) moet worden vergeleken en niet de totale inschrijfsom die wordt verkregen door de prijs per laptop te vermenigvuldigen met 5.500. Het verschil tussen de inschrijver die als eerste is geëindigd en Aces Direct bedraagt volgens Aces Direct 78,84 euro. Er kan enkel op grond van dit bedrag per laptop niet worden geconcludeerd dat er geen sprake is van dichtbij elkaar liggende inschrijfprijzen. Dat is, zoals volgt uit nr. 3.18. van het tussenvonnis, mede afhankelijk van het product (in dit geval een laptop) waarover het gaat. Ook is het afhankelijk van wat in de branche gebruikelijk is. Aces Direct heeft niet toegelicht waarom een verschil van 78,84 euro per laptop in de hardware IT branche ongebruikelijk is. Dat had ze wel moeten doen nu NS Groep heeft toegelicht dat dat gelet op haar ervaring een gebruikelijk verschil is. Dat de inschrijfprijs van Aces Direct, zoals zij verder nog aanvoert, tot gevolg heeft dat de winstmarge van Aces Direct nihil is, is onvoldoende voor het weerleggen van de stelling van NS Groep dat de prijzen dicht bij elkaar liggen. Of er wel of geen winstmarge met een bepaalde inschrijfprijs wordt behaald is immers vooral afhankelijk van de bedrijfsvoering van de inschrijver.”
Geen sprake van manipulatieve en irreële prijzen
“Het is gelet op het voorgaande voldoende aannemelijk dat een bandbreedte van 8% van de gemiddelde inschrijfprijs (8% omhoog en 8% omlaag) als dicht bij elkaar kan worden gekwalificeerd. Dat de inschrijfprijzen dicht bij elkaar liggen, maakt, zoals in 3.13. van het tussenvonnis al is overwogen dat het niet aannemelijk is dat sprake is van niet marktconforme prijzen. Aces Direct wordt daarom wat dit punt betreft geen effectieve rechtsbescherming onthouden. Het heeft verder ook tot gevolg dat het niet aannemelijk is dat sprake is van manipulatieve, irreële en abnormale lage prijzen. Aces Direct heeft immers zelf met een prijs ingeschreven die dicht ligt bij die van de winnaars. Ook wat deze punten betreft wordt Aces Direct dus geen effectieve rechtsbescherming onthouden doordat de inschrijfprijzen van de winnaars van de aanbesteding niet worden genoemd. Wat betreft het manipulatief inschrijven geldt nog dat daarvan in dit geval überhaupt geen sprake kan zijn, omdat de beoordelingsmethodiek, gelet op het gunningscriterium van de laagste prijs, niet kan worden gemanipuleerd. De stellingen van NS Groep en Protinus zoals genoemd in 2.3.2. onder 1 en 3 kunnen gelet op het voorgaande in midden blijven.”
De conclusie is dat Aces Direct niet ontvankelijk in haar vordering(en) moet worden verklaard, omdat zij daarbij geen voldoende belang heeft.
VdLC publishers/consultants BV, 2 juli 2025)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl