Schouw is juist niet voorgeschreven (week 24)
Abnormaal lage inschrijving | uitleg aanbestedingsstukken
Penta Rho vordert om de Gemeente te verbieden de opdracht van de aanbestedingsprocedure Integraal Huisvestingsplan Den Helder {IHP) te gunnen aan een andere Inschrijver dan Penta Rho. De rechter komt tot de conclusie dat Penta Rho waar zij in de opdracht meende te lezen dat het verkrijgen van de bouwkundige en technische gegevens uitsluitend door middel van een schouw zouden kunnen worden verkregen, had kunnen en móeten doorvragen bij de gemeente. De uitvraag van de gemeente kan naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet anders worden begrepen dan dat daarin een schouw juist níet is voorgeschreven. (ECLI:NL:RBNHO:2025:5814, Rechtbank Noord-Holland, Datum uitspraak 3 juni 2025, Datum publicatie 11 juni 2025)
Feiten en omstandigheden
De gemeente Den Helder heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding uitgeschreven en heeft Penta Rho en ICS Adviseur BV te Zwolle als (enige) partijen uitgenodigd om op de Aanbesteding in te schrijven. Doel van de Aanbesteding is om met een opdrachtnemer een overeenkomst aan te gaan voor het ontwikkelen van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor de gemeente Den Helder. Penta Rho meent dat er sprake is van een irreële inschrijving van ICS, nu zij ofwel géén schouw, althans geen deugdelijke methode voor het in beeld krijgen van de huidige situatie, hanteert, ofwel er geen rekening is gehouden met het grote gebouwenbestand dat bij het ontwikkelen van een IHP betrokken dient te worden. Hierdoor staat volgens Penta Rho op voorhand vast dat de aanbieding na gunning zal leiden tot een toerekenbaar tekortschieten door de inschrijver en dus niet realistisch is voor wat betreft de uitvoering. Gezien de hoogte van de inschrijfsom van ICS, komt het Penta Rho voor dat een dergelijke schouw van de gebouwen daarvan geen onderdeel uitmaakt. Penta Rho vordert om de Gemeente te verbieden de opdracht van de aanbestedingsprocedure 'Integraal Huisvestingsplan Den Helder {IHP) te gunnen aan een andere Inschrijver dan Penta Rho. Het oordeel van de rechter:
Schouw
“De primaire grondslag van de vordering van Penta Rho is (bij nadere beschouwing) dat zij is uitgegaan van een zodanige lezing van (vraag 6 en 9 van) de NvI, dat het antwoord van de gemeente “De bouwkundige en technische gegevens zijn nog niet aanwezig” niet anders kan worden begrepen dan dat die gegevens in het geheel niet aanwezig zijn, maar moeten worden gegenereerd, én dat dat genereren van die gegevens volgens Penta Rho alleen goed kan gebeuren door middel van een schouw van (álle 32) de gebouwen.”
Onjuiste lezing
“Dat getuigt volgens de voorzieningenrechter van een onjuiste lezing c.q. uitleg van de aanbestedingsstukken. In de NvI zijn immers vragen gesteld over de wijze waarop de huidige staat van de gebouwen geanalyseerd dient te worden en of alle bouwkundige en technische gegevens reeds beschikbaar zijn (zie hierboven in 3.3, vragen 6 en 9). De gemeente heeft daarop geantwoord dat deze gegevens nog niet aanwezig zijn, maar dat deze in beeld moeten worden gebracht “in samenwerking met de schoolbesturen” en dat het aan de inschrijver is om in het plan van aanpak op te nemen “op welke manier u denkt deze gegevens in beeld te brengen” (vraag 6). Op de vraag welke methode daarvoor gewenst is: op basis van bureauonderzoek, een kort bezoek en vragenlijsten, of door middel van een schouw (vraag 9), heeft de gemeente verwezen naar haar antwoord op vraag 6. Met andere woorden: de uitvraag van de gemeente kan naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet anders worden begrepen door de normaal oplettende inschrijver dan dat daarin een schouw juist níet is voorgeschreven. De vrijheid om zelf een keuze te maken in de gehanteerde onderzoeksmethode, ligt in de antwoorden op vorenbedoelde vragen immers uitdrukkelijk besloten.”
Doorvragen
“Dat betekent ook dat Penta Rho – waar zij in de opdracht meende te lezen dat het verkrijgen van de bouwkundige en technische gegevens uitsluitend door middel van een schouw zouden kunnen worden verkregen – had kunnen en móeten doorvragen bij de gemeente. Dat geldt temeer zodra haar na beantwoording van vragen door de gemeente in de NvI duidelijk moet zijn geworden dat de opdracht ook ruimer kon worden gelezen. Nu Penta Rho dat niet heeft gedaan, faalt de primaire grondslag van de vordering van Penta Rho. De opdracht is immers ruimer dan door Penta Rho wordt betoogd.”
Prijs voor fase 2 niet abnormaal laag
“ICS heeft ingeschreven met een bedrag van 9.780 euro. Dat is lager dan het bedrag waarop het ‘aangepaste staatje’ van de gemeente op sluit, maar het verschil tussen beide bedragen is niet zo groot dat het grond is voor het vermoeden dat de prijs die ICS heeft geoffreerd irreëel laag is. Penta Rho heeft niet (voldoende gemotiveerd) weersproken de stelling van de gemeente dat ICS het – kennelijk – voor een lager uurtarief kan doen dan het tarief dat Penta Rho zelf hanteert in haar staatje. De omstandigheid dat zij haar gemiddelde uurtarief marktconform acht, sluit immers niet uit dat voor de (andere) mix van werkzaamheden die door de offerte van ICS wordt geïmpliceerd een lager gemiddeld uurtarief passend is. Indien een gemiddeld uurtarief van 100 euro wordt gehanteerd, sluit bovenstaande herberekening op 9.600 euro (10.080 euro inclusief 5% overheadkosten), hetgeen nagenoeg aansluit op de door ICS ingediende prijs. Bij een en ander moet er ook rekening mee worden gehouden dat hier één onderdeel van de opdracht wordt vergeleken en dat de verdeling van de kostprijs over de verschillende onderdelen van de opdracht bij de twee inschrijvers wat kan verschillen. Dit alles brengt mee dat deze grondslag van de vordering evenmin deugdelijk is.”
VdLC publishers/consultants BV, 18 juni 2025
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl