Verzoek om deskundigenbericht afgewezen vanwege bedrijfsgevoelige karakter (week 26)
Bedrijfsgevoelige informatie
Een aantal Twentse gemeenten heeft zonder openbare aanbesteding afvalverwerkingsopdrachten gegund aan Twence Bioconversie en AVI Twente via de quasi-inhouse-uitzondering. AVR betwist dit en is hierover meerdere juridische procedures gestart. De rechtbank Overijssel oordeelde eerder dat de gemeenten terecht gebruikmaakten van de uitzondering, maar AVR is in hoger beroep gegaan en wacht op een prejudiciële beslissing van het Europese Hof van Justitie. AVR wilde een voorlopig deskundigenbericht om meer inzicht te krijgen in de rechtmatigheid van het handelen van de gemeenten en Twence. Het hof wijst dit verzoek af vanwege het bedrijfsgevoelige karakter van de informatie, de concurrentieverhoudingen en de disproportionele belasting die het verzoek met zich mee zou brengen. (ECLI:NL:GHARL:2025:2935, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 13 mei 2025, Datum publicatie 23 juni 2025)
Feiten en omstandigheden
Een aantal Twentse gemeenten houden gezamenlijk de aandelen van Twence Holding. Twence Holding is enig aandeelhouder van Twence Bioconversie, AVI Twente en Twence. Twence Bioconversie, AVI Twente en Twence zijn afvalverwerkingsbedrijven.
De gemeenten hebben de opdracht tot het bewerken en verwerken van het huishoudelijk afval dat vrijkomt in hun gemeenten niet openbaar aanbesteed. Zij hebben met een beroep op de zogenaamde quasi-inhouse-uitzondering van artikel 2.24b Aanbestedingswet 2012 overeenkomsten gesloten met Twence Bioconversie en AVI Twente voor het uitvoeren van de opdracht.
De vraag of de gemeenten in hun relatie met Twence Bioconversie en AVI Twente een beroep op de quasi-inhouse-uitzondering toekomt heeft geleid tot diverse procedures tussen enerzijds AVR en anderzijds de gemeenten en de Twence vennootschappen. Onderwerp van geschil is de uitleg van het activiteitencriterium dat in het kader van de quasi-inhouse-uitzondering van belang is. Inmiddels heeft AVR hoger beroep ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 1 februari 2023 waarin de rechtbank heeft beslist dat de gemeenten de opdracht op grond van de quasi-inhouse-uitzondering zonder voorafgaande aanbesteding mochten gunnen aan Twence Bioconversie en AVI Twente. De zaak in hoger beroep is bij het hof bekend onder zaaknummer 200.326.894/01. In de hoofdzaak staat AVR voor het nemen van memorie van grieven. Op verzoek van AVR wordt de procedure in de hoofdzaak aangehouden totdat het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) de prejudiciële vragen heeft beantwoord die aan hem zijn voorgelegd in de zaak met zaaknummer C-692/23. Hoewel inmiddels diverse documenten zijn overgelegd en getuigen zijn gehoord ontbreekt volgens AVR essentiële informatie om de rechtmatigheid te kunnen beoordelen van het beroep op de quasi-inhouse-uitzondering door de gemeenten en de Twence vennootschappen. Met het onderhavige verzoek om een voorlopig deskundigenbericht wil AVR haar rechtspositie bepalen, nader bewijs verzamelen, een contra-expertise verkrijgen en haar proceskansen beoordelen. Het hof zal het verzoek van AVR een voorlopig deskundigenbericht te bevelen afwijzen. Het hof zegt o.a.:
Deskundigenbericht
“De gemeenten en de Twence vennootschappen voeren aan dat de informatie die AVR met het door haar verzochte deskundigenbericht beoogt te verkrijgen bedrijfsvertrouwelijke informatie van de Twence vennootschappen betreft. De gemeenten en de Twence vennootschappen lichten toe dat AVR net als de Twence vennootschappen actief is in de afvalverwerking en dat AVR en de Twence vennootschappen elkaars directe concurrenten zijn. Dat laatste geldt volgens de gemeenten en de Twence vennootschappen met name voor Twence die - net als AVR - haar opdrachten door middel van overheidsaanbestedingen dient te verkrijgen. De gemeenten en de Twence vennootschappen brengen naar voren dat het verstrekkende deskundigenonderzoek dat AVR voorstaat tot gevolg zal hebben dat nagenoeg de gehele (financiële) bedrijfsvoering van de Twence vennootschappen wordt doorgelicht. Hiermee wordt de rechtmatige commerciële positie van de Twence vennootschappen aangetast, aldus de gemeenten en de Twence vennootschappen.”
Bedrijfsgevoelige informatie
“Het belang van AVR haar rechtspositie te kunnen bepalen, nader bewijs te verzamelen, een contra-expertise te verkrijgen en haar proceskansen te kunnen beoordelen zonder dat dit een (verdere) vertraging van de procedure in de hoofdzaak meebrengt is naar het oordeel van het hof zeker in dit stadium onevenredig aan het belang van de Twence vennootschappen en (indirect) de gemeenten om geen bedrijfsgevoelige informatie te hoeven delen. Mede gelet op het feit dat AVR en de Twence vennootschappen in dezelfde markt opereren en elkaars concurrenten zijn, vooruitlopend op het arrest in de zaak C-692/23 niet duidelijk is welke informatie ten aanzien van de (financiële) bedrijfsvoering van de Twence vennootschappen relevant is voor de procedure in de hoofdzaak en de impact, het tijdsbeslag alsmede de kosten die met een deskundigenbericht van de door AVR verzochte omvang zijn gemoeid, maakt AVR met het onderhavige verzoek misbruik van bevoegdheid. Daarbij neemt het hof ook het volgende in aanmerking. Het verzoekschrift bevat zes hoofdvragen, telkens verdeeld in drie sub-vragen, die weer zijn verdeeld in soms vier sub-sub-vragen die weer zijn onderverdeeld in sub-sub-sub-vragen en ook sub-sub-sub-sub-vragen zodat de gemeenten en de Twence vennootschappen zouden worden gedwongen hun administratie ter inzage te verstrekken voor de beantwoording van maar liefst honderdachttien vragen. Dat de vragen bedrijfsgevoelige informatie betreffen is evident. De gemeenten en de Twence vennootschappen vrezen terecht dat het bij een zo groot aantal vragen, waarvan de relevantie dus nog zal moeten blijken, nagenoeg onmogelijk zal zijn waarborgen te creëren om te voorkomen dat bedrijfsgevoelige informatie in handen van AVR komt.”
Het verzoek wordt afgewezen.
VdLC publishers/consultants BV, 2 juli 2025)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl