Gemeente moet aanbesteding opvanglocatie op water heraanbesteden (week 30)

Feiten en omstandigheden

De Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft een Europese openbare aanbesteding voor een tijdelijke opvanglocatie op het water (in de vorm van een schip of ponton) gepubliceerd via TenderNed (de Opdracht). In het Programma van Eisen van de Opdracht staan de eisen waaraan de opvanglocatie moet voldoen. Een van die eisen is dat de maximale beschikbare breedte van het schip of de ponton vijftien meter bedraagt (gemeten vanaf de kade). De Gemeente heeft de Opdracht voorlopig gegund aan Slaapschepen. River Roots c.s. zijn het daar niet mee eens. Volgens hen heeft de Gemeente de breedte-eis tijdens de aanbestedingsprocedure gewijzigd, zonder dit duidelijk en transparant op TenderNed te publiceren. Volgens River Roots c.s. is de Opdracht hiermee wezenlijk gewijzigd, waardoor de aanbestedingsprocedure een fundamenteel gebrek vertoont. Het oordeel van de rechter:

Meerdere marktpartijen kunnen geïnteresseerd zijn

“In het Programma van Eisen van de Opdracht staat onder meer dat de maximale beschikbare breedte vijftien meter bedraagt (gemeten vanaf de kade). River Roots c.s. heeft onweersproken gesteld dat deze eis – op zichzelf en in combinatie met de overige eisen – een beperkende factor is, in die zin dat maar weinig schepen voldoen aan de combinatie van eisen. Dit brengt mee dat een verruiming van de breedte-eis wezenlijk is, zoals bedoeld in artikel 2.163g lid 3 sub a van de Aanbestedingswet 2012. Aannemelijk is dat meer marktpartijen aan de combinatie van eisen kunnen voldoen, en om die reden in de Opdracht geïnteresseerd zouden zijn geweest, als van meet af aan een ruimere breedte-eis was gehanteerd. Het standpunt van de Gemeente dat geen sprake is van een wezenlijke wijziging volgt de voorzieningenrechter dus niet.”

Breedte-eis inderdaad verruimd

“De Gemeente erkent in de conclusie van antwoord dat de breedte-eis in de loop van de aanbestedingsprocedure is verruimd. Rijkswaterstaat had de Gemeente laten weten dat de breedte-eis tot dertig meter kan worden verruimd. De Gemeente heeft daarover via TenderNed een bericht gestuurd dat alleen de partijen heeft bereikt die de Opdracht door middel van een button op TenderNed hadden toegevoegd aan “Mijn Aanbestedingen” en/of door middel van een button op TenderNed hadden aangegeven op de hoogte te willen worden gehouden over de Opdracht. Hiervoor is al overwogen, dat de Gemeente hiermee de voorwaarden van de Opdracht wezenlijk heeft gewijzigd. De wijziging van de breedte-eis is niet gecommuniceerd aan alle potentiële geïnteresseerden in de Opdracht. Partijen die niet (één van) de in 3.8. bedoelde buttons hadden aangeklikt, hebben het bericht niet ontvangen. Dat geldt ook voor partijen die wél de aanbestedingsstukken hebben gedownload, en aanvankelijk (mogelijk) geïnteresseerd waren in de Opdracht. Vast staat dat dit downloaden mogelijk is zonder te hoeven inloggen op TenderNed en zonder enige andere handeling te hoeven verrichten.”

Aanbestedingsdocumenten gedownload

“Le Formidable heeft onweersproken gesteld dat zij de aanbestedingsdocumenten heeft gedownload. Daarmee kwalificeert zij als een potentiële geïnteresseerde, zoals ook de Gemeente en Slaapschepen erkennen. Als zodanig had zij op de hoogte moeten worden gesteld van een wezenlijke wijziging in de voorwaarden van de Opdracht en dat is niet gebeurd. Daarom is sprake van een schending van het gelijkheids- en transparantiebeginsel. De Gemeente had de wijziging van de breedte-eis moeten communiceren via bijvoorbeeld een rectificatie of het antwoord op vraag 26 van de tweede Nota van Inlichtingen, zodat de wijziging voor alle potentiële betrokkenen kenbaar was geweest.”

Fundamenteel gebrek

Omdat sprake is van een schending van het gelijkheids- en transparantiebeginsel, bevat de aanbestedingsprocedure een fundamenteel gebrek. Dat gebrek kan alleen worden hersteld door de Gemeente te verplichten om tot heraanbesteding over te gaan, als zij de Opdracht alsnog wil gunnen. Dat de Gemeente daardoor mogelijk onrechtmatig moet handelen door een overbruggingsovereenkomst te sluiten met de huidige en dat potentiële geïnteresseerden in de Opdracht in het geval van een heraanbesteding de prijs van de inschrijving van Slaapschepen kunnen uitrekenen (wat River Roots c.s. overigens betwisten), kan er niet toe leiden dat de vorderingen van River Roots c.s. worden afgewezen. Een belangenafweging is bij een fundamenteel gebrek namelijk alleen in uitzonderlijke situaties aan de orde, maar daarvan is hier geen sprake.

De conclusie luidt dat de vorderingen van River Roots c.s. worden toegewezen. 

VdLC publishers/consultants BV, 30 juli 2025)

Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl