Gemeente moet mededingingsruimte bieden bij begrotingssubsidie (week 30)

Feiten en omstandigheden

Op 15 januari 2024 heeft het college van de gemeente Peel en Maas aan Vorkmeer een subsidie van €265.139,20 per jaar verleend voor de uitvoering van het plan ‘Brede Regeling Combinatiefuncties - Gezonde Leefstijl 2024-2026’. Naar aanleiding van het bezwaar van Negen stelt het college dat het andere gegadigden geen mogelijkheid hoefde te geven om mee te dingen naar de subsidie. De subsidie aan Vorkmeer past binnen het streven van het college naar duurzaam partnerschap. De rechtbank heeft overwogen dat de subsidie een schaars publiek recht is omdat er meer (potentiële) gegadigden voor de subsidie zijn. Onder verwijzing naar rechtspraak van de Afdeling heeft de rechtbank verder overwogen dat het college Negen de gelegenheid had moeten geven om mee te dingen naar de subsidie. Omdat het college dit niet heeft gedaan, heeft het in strijd met het gelijkheidsbeginsel de subsidie aan Vorkmeer verleend. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zegt hier het volgende over:

Schaarse subsidiemiddelen

“In beginsel moet een subsidieverstrekker dus mededingingsruimte bieden bij de verdeling van schaarse subsidiemiddelen. Dit is ook zo als de schaarse subsidiemiddelen in de vorm van een begrotingssubsidie worden verstrekt. Dat voor een begrotingssubsidie geen wettelijk voorschrift nodig is waarin is geregeld voor welke activiteiten subsidie kan worden verstrekt en dat een vertegenwoordigend lichaam, zoals de gemeenteraad, de begroting vaststelt, betekent niet dat het bestuursorgaan bij de verstrekking van begrotingssubsidies geen gelijke kansen hoeft te bieden.”

Verschil tussen soorten subsidies

“Anders dan bij subsidies die zijn verleend op basis van een wettelijk voorschrift, waarbij een beperking van mededingingsruimte in het wettelijk voorschrift moet zijn geregeld, kan de verstrekker van een begrotingssubsidie naar het oordeel van de Afdeling de mededingingsruimte begrenzen op de volgende manier. Als bij voorbaat vaststaat of redelijkerwijs mag worden aangenomen dat op grond van objectieve, toetsbare en redelijke criteria slechts één serieuze gegadigde in aanmerking komt voor de subsidie, kan een subsidieverstrekker een begrotingssubsidie aan deze serieuze gegadigde verstrekken. Ten behoeve van het bieden van mededingingsruimte moet de subsidieverstrekker zijn voornemen daartoe dan wel minimaal acht weken van te voren bekendmaken, zodat een ieder daarvan kennis kan nemen.”

Deugdelijk motiveren

“Daarbij moet de subsidieverstrekker deugdelijk motiveren waarom er slechts één serieuze gegadigde in aanmerking komt voor de subsidie op grond van objectieve, toetsbare en redelijke criteria. Deze regel strekt ertoe om belanghebbenden bij de subsidieverstrekking, die menen dat zij volgens de gestelde criteria in aanmerking kunnen komen voor de subsidie, de mogelijkheid te bieden om te betwisten dat er één serieuze gegadigde is of om te betwisten dat de gestelde criteria aan de daaraan te stellen eisen voldoen. Als dat wordt betwist door een belanghebbende en de subsidieverstrekker vasthoudt aan zijn voornemen, moet hij in zijn besluit tot subsidieverlening deugdelijk motiveren waarom er niettemin maar één serieuze gegadigde is op grond van de gestelde criteria en waarom de ander geen serieuze gegadigde is of waarom de criteria wel aan de daaraan te stellen eisen voldoen.”

VdLC publishers/consultants BV, 30 juli 2025)

Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl