EMVI-Superformule

De Belastingdienst heeft op het NEVI-PIANOo congres van 2014 de absolute gunningssystematiek Superformule voor het eerst aan een breed inkooppubliek toegelicht en de praktijkervaringen gedeeld. Begin 2019 waren er ruim 125 gunningen met deze methode gedaan. De resultaten: gunningen zijn gemiddeld 30% scherper geprijsd en 20% hoger van kwaliteit dan de eigen voorkeur.

In 2019 is een vernieuwde versie van de tool beschikbaar gekomen waarin de gebruiksvriendelijkheid is vergroot. Ook is er een handleiding beschikbaar gekomen waarmee de tool zelfstandig kan worden aangeleerd.

Toelichting Superformule

Door de kwaliteit van de eisen te negeren maken de meeste prijs-/kwaliteitsformules geen zuivere beoordeling van een prijs/kwaliteitsverhouding. Veelal wordt gebruikt P/Q=(Peisen+Pwensen)/(Qwensen). De verhouding hoort te luiden: P/Q= (Peisen+Pwensen)/(Qeisen+Qwensen). Deze verhouding wordt in de Superformule gebruikt. Bij een aanbesteding bestaat de kwaliteit uit eisen en wensen (behalve bij Laagste Prijs). De Superformule-tool visualiseert de kwaliteit in een grafiek met het aantal kwaliteitspunten op de x-as en met de prijs op de y-as. Een voor-gedefinieerde hoeveelheid kwaliteitspunten voor de Qeisen vertegenwoordigt het aandeel van de eisen in de totale kwaliteit (Qtotaal = Qeisen+Qwensen). Met invulling van de wensen (Qwensen) kunnen extra punten worden gescoord en kunnen inschrijvers zich onderscheiden. Zowel voor kwaliteit als prijs wordt door de aanbestedende dienst een eigen voorkeur bepaald. Voor het berekenen van de score worden de inschrijfprijs en de totale kwaliteitsscore van de inschrijver vergeleken met deze eigen voorkeuren, de referenties. De inschrijver met de beste prijs/kwaliteits-combinatie krijgt de opdracht (voorlopig) gegund.

Met de tool kunnen de eigen voorkeuren (referenties) eenvoudig in vijf stappen worden vormgegeven. In de white paper Superformule wordt dit verder toegelicht.

1. Welke hoeveelheid punten kan met Qwensen maximaal worden gescoord?
2. Welk gewicht wordt toegekend aan de eisen versus de maximale wensen? Bijvoorbeeld 60% (Qeisen) /40% (Qwensen);
3. Wat is de kwaliteit van de 1e referentie? Bijvoorbeeld 50% van de totaal score voor de wensen;
4. Welke prijs wil je betalen voor de 1e referentie?
5. Welke prijs wil je betalen voor de maximale kwaliteit (Qtotaal), de 2e referentie?

Deze vijf stappen bepalen de variabelen van een Superformule. De tool kan vervolgens een Excel-tabblad produceren dat wordt geïntegreerd in een Excel-prijsmodel dat als bijlage bij de aanbestedingsdocumenten kan worden gevoegd. Als de offertes ontvangen zijn, kunnen de prijzen en de behaalde scores voor kwaliteit worden ingevuld in de tool, zodat in één grafiek de verschillende proposities worden getoond.

Herkomst naam Superformule

De 'Superformula' zoals bedacht door Johan Gielis, een Belgische wiskundige en bioloog, was de inspiratiebron voor het ontwikkelen van de Superformule. Zijn formule beschrijft de diversiteit aan vormen in de natuur. Het IUC Belastingdienst heeft in samenwerking met EMVI-Research de Superformule toepasbaar gemaakt voor Europese aanbestedingen en offerte-trajecten.