Wekelijkse samenvattingen jurisprudentie

Onderaannemer | wezenlijke wijziging | schadevergoeding

Deze uitspraak van het Parket van de Hoge Raad heeft betrekking op een aanbesteding van een concessie voor het plaatsen en exploiteren van o.a. haltevoorzieningen, abri’s en billboards in de gemeente Utrecht. Gedurende de duur van de concessie heeft de winnende inschrijver het recht om daarop reclame aan te brengen en de daarmee te behalen inkomsten te behouden. Centraal in deze zaak staat de vraag of de concessieverlener aan de concessiehouder kan toestaan de in zijn winnende inschrijving genoemde onderaannemer te vervangen door een andere onderaannemer, zonder dat de concessieverlener een nieuwe aanbesteding organiseert. Volgens het hof is geen sprake van een ‘wezenlijke wijziging’. Het Parket komt tot de conclusie dat het bestreden arrest in stand dient te blijven. (ECLI:NL:PHR:2025:734, Parket bij de Hoge Raad, Datum uitspraak 27 juni 2025, Datum publicatie 3 juli 2025)

In beroep gaan | intrekking aanbesteding

De Gemeente Westland gunde een opdracht voorlopig aan [partij 1], maar [partij 2] vocht dit aan wegens vermeende strijdigheid van de inschrijving met de Watervergunning. De voorzieningenrechter stelde [partij 2] in het gelijk en verbood de Gemeente de opdracht aan [partij 1] te gunnen. De Gemeente trok daarop de gunning aan [partij 1] in en kondigde aan de opdracht aan [partij 2] te gunnen. [partij 1] spande daarop een kort geding aan om verdere uitvoering van de intrekkingsbeslissing tegen te houden. De rechter verklaarde [partij 1] echter niet-ontvankelijk, omdat zij had kunnen interveniëren in het eerdere kort geding maar dit bewust heeft nagelaten. (ECLI:NL:RBDHA:2025:10805, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 17 juni 2025, Datum publicatie 25 juni 2025)

Bedrijfsgevoelige informatie

Een aantal Twentse gemeenten heeft zonder openbare aanbesteding afvalverwerkingsopdrachten gegund aan Twence Bioconversie en AVI Twente via de quasi-inhouse-uitzondering. AVR betwist dit en is hierover meerdere juridische procedures gestart. De rechtbank Overijssel oordeelde eerder dat de gemeenten terecht gebruikmaakten van de uitzondering, maar AVR is in hoger beroep gegaan en wacht op een prejudiciële beslissing van het Europese Hof van Justitie. AVR wilde een voorlopig deskundigenbericht om meer inzicht te krijgen in de rechtmatigheid van het handelen van de gemeenten en Twence. Het hof wijst dit verzoek af vanwege het bedrijfsgevoelige karakter van de informatie, de concurrentieverhoudingen en de disproportionele belasting die het verzoek met zich mee zou brengen. (ECLI:NL:GHARL:2025:2935, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 13 mei 2025, Datum publicatie 23 juni 2025)

Xafax-arrest

In juli 2024 schreef de gemeente Haaksbergen een Europese aanbesteding uit voor tijdelijke huisvesting van statushouders en Oekraïense vluchtelingen, waarop onder andere Royaal House inschreef. De gemeente wees de inschrijving van Royaal House af en gunde de opdracht voorlopig aan Flexibilitystay, waarna Royaal House een kort geding startte. De voorzieningenrechter verklaarde Royaal House niet-ontvankelijk omdat de dagvaarding niet correct was betekend. In hoger beroep oordeelt het hof dat Royaal House geen aanspraak meer kan maken op intrekking van de gunningsbeslissing. Volgens het hof heeft de gemeente juist gehandeld door te wachten met het sluiten van de overeenkomst tot na de uitspraak van 19 december 2024, waardoor aan de Aanbestedingswet 2012 is voldaan. (ECLI:NL:GHARL:2025:3628, Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Datum uitspraak 17 juni 2025, Datum publicatie 24 juni 2025)

Intrekking van de aanbesteding

De Staat schreef een Europese aanbesteding uit voor het huren en wassen van laboratoriumkleding en reflectiejassen, waarop onder andere Elis inschreef. Elis werd aanvankelijk als winnaar aangewezen, maar na een voorstel van Elis en overleg met de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) wees de Staat dit voorstel af en besloot de aanbesteding en gunning in te trekken. In de rechtszaak die volgde, vorderde Elis dat de Staat de overeenkomst zou ondertekenen en uitvoeren. De rechter oordeelde echter dat de aanbestedingsstukken onvoldoende duidelijk waren over het aantal wekelijkse bewassingen. Dit transparantiegebrek betekende dat de inschrijvers geen gelijke uitgangspositie hadden, waardoor de Staat de aanbesteding en gunning terecht mocht intrekken. (ECLI:NL:RBDHA:2025:10443, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 28 mei 2025, Datum publicatie 24 juni 2025)

Schadevergoeding

De rechtbank oordeelde op 11 december 2024 dat De Arbodienst toerekenbaar tekortgeschoten is in de nakoming van de arbodienstverleningsovereenkomst en dat BWB c.s. (Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe, de gemeente West-Betuwe, de gemeente Culemborg, de gemeente Tiel en het Regionaal archief Rivierenland) de overeenkomst daarom rechtsgeldig hebben ontbonden. De Arbodienst moet de schade vergoeden die BWB c.s. hierdoor hebben geleden. Een deskundige van BWB c.s. berekende de schade op € 98.756,-, maar baseerde zich volgens de rechter op een foutieve indexering. De rechtbank volgt in plaats daarvan de berekening van De Arbodienst, die uitkomt op een schadebedrag van € 24.568,62 exclusief btw. Uiteindelijk wordt De Arbodienst veroordeeld tot betaling van € 33.944,03 inclusief rente aan BWB c.s. (ECLI:NL:RBGEL:2025:4782, Rechtbank Gelderland, Datum uitspraak 28 mei 2025, Datum publicatie 26 juni 2025)

Rechtsbescherming | manipulatieve prijzen | irreële prijzen

Aces Direct vorderde dat NS Groep bij een aanbesteding over laptops een nieuwe gunningsbeslissing zou nemen waarin de inschrijfprijzen van de drie winnende partijen werden vermeld. NS Groep stelde dat de prijsverschillen binnen een bandbreedte van 8% vielen, wat volgens de rechter gebruikelijk is in de IT-hardwarebranche. Het prijsverschil per laptop van € 78,84 werd niet als ongebruikelijk of extreem beschouwd, en er was geen sprake van manipulatieve of irreële prijzen. De rechter oordeelde uiteindelijk dat Aces Direct niet voldoende belang had bij haar vordering en verklaarde haar daarom niet-ontvankelijk. (ECLI:NL:RBMNE:2024:7693, Rechtbank Midden-Nederland, Datum uitspraak 5 december 2024, Datum publicatie 26 juni 2025)

Technische eisen

Op 7 maart 2025 heeft de Gemeente Maashorst via TenderNed de aankondiging van een Europese openbare aanbesteding gepubliceerd voor het vervangen van conventionele verlichting door ledverlichting op een tiental sportparken binnen de Gemeente. Lumosa verzoekt de Gemeente om het eisenpakket aan te passen omdat de eis van maximaal drie LED-modules disproportioneel zou zijn. Naar het oordeel van de rechter is voldoende aannemelijk is geworden dat het stellen van de eis van maximaal drie LED-modules niet proportioneel is, omdat deze niet in een redelijke verhouding staat tot het voorwerp van de opdracht. Dat betekent dat voldoende grond bestaat om de Gemeente te verbieden om de eis van maximaal drie LED-modules te handhaven. (ECLI:NL:RBOBR:2025:3405, Rechtbank Oost-Brabant, Datum uitspraak 28 mei 2025, Datum publicatie 17 juni 2025)

Beoordeling van de kwaliteit

Het gaat in deze zaak om een door Gemeente Nieuwegein georganiseerde verkoopprocedure van grond. De bezwaren van [eiser] komen erop neer dat de beoordelingscommissie buiten het beoordelingskader is getreden. [eiser] heeft volgens de rechter echter geen argumenten aangevoerd waaruit zou kunnen volgen dat de aanbestedingsrechtelijke beginselen (analoog) op deze verkoopprocedure moeten worden toegepast. Ook stelt de rechter vast dat de beoordelingscommissie niet buiten het beoordelingskader is getreden door mee te wegen dat er geen meerwaarde is voor wat betreft het voorstel van [eiser] over de KlimaatHub. Dit valt binnen het beoordelingskader zoals vermeld in de Aanmeldingsleidraad. (ECLI:NL:RBMNE:2025:2919, Rechtbank Midden-Nederland, Datum uitspraak 18 juni 2025, Datum publicatie 19 juni 2025)

Opzeggen overeenkomst | schadevergoeding

De rechtsvoorgangster van De Arbodienst moest arbodiensten verlenen aan de Bedrijfsvoeringsorganisatie West-Betuwe, de gemeente West-Betuwe, de gemeente Culemborg, de gemeente Tiel en het Regionaal Archief Rivierenland (hierna BWB c.s.). Na een overname heeft deze rechtsvoorgangster haar diensten eenzijdig gewijzigd. De rechtbank oordeelt dat zij hierdoor niet meer voldeed aan haar verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst en dat BWB c.s. deze overeenkomst op grond hiervan terecht hebben ontbonden. De rechtbank acht het ook voldoende aannemelijk dat BWB c.s. schade hebben geleden doordat zij zich genoodzaakt zagen om (met enige spoed) een nieuwe arbodienstverlener in te schakelen. (ECLI:NL:RBGEL:2024:9799, Rechtbank Gelderland, Datum uitspraak 11 december 2024, Datum publicatie 19 juni 2025)