Aanbestedingswet 2012
Wie overheidsopdrachten inkoopt of aanbesteedt, moet zich houden aan regels. In Nederland vormt de Aanbestedingswet 2012 de basis. De Aanbestedingswet zorgt ervoor dat overheden eerlijk, transparant en doelmatig inkopen, met gelijke kansen voor alle ondernemers.
In het kort
De Aanbestedingswet zorgt ervoor dat overheden eerlijk, transparant en doelmatig inkopen, met gelijke kansen voor alle ondernemers.
De Aanbestedingswet 2012 geldt voor alle aanbestedingen door (semi-) publieke instellingen in Nederland. De Aanbestedingswet bevat regels voor opdrachten boven én onder die drempels. De huidige versie van de wet is op 1 juli 2016 in werking getreden.
Wat is de basis van de Aanbestedingswet?
De Aanbestedingswet is een uitwerking van 4 beginselen:
- Non-discriminatie: er mag geen onderscheid worden gemaakt op basis van nationaliteit.
- Gelijke behandeling: alle ondernemers worden gelijk behandeld en krijgen dezelfde informatie.
- Transparantie: het proces is open en begrijpelijk. Voor alle ondernemers zijn de verwachtingen vooraf helder en gemaakte keuzes worden zorgvuldig toegelicht.
- Proportionaliteit: de gestelde eisen staan in verhouding tot de werkzaamheden en de omvang van de opdracht.
Wanneer moet je aanbesteden?
Als je namens een (semi-)publieke organisatie een opdracht in de markt zet, is het belangrijk om te weten wanneer je moet aanbesteden. Dit hangt vooral af van de waarde van de opdracht.
Bij een opdracht boven bepaalde drempelbedragen geldt een Europese aanbestedingsplicht. Voor opdrachten onder die drempels gelden landelijke regels. Deze drempels zorgen ervoor dat grote opdrachten altijd transparant en eerlijk worden aanbesteed, terwijl voor kleinere opdrachten meer ruimte is.
De Aanbestedingswet 2012 geldt voor alle aanbestedingen door (semi-) publieke instellingen in Nederland. De Aanbestedingswet bevat regels voor opdrachten boven én onder die drempels.
Wil je meer weten over de achtergrond van de wet, de Gids Proportionaliteit of het gebruik van TenderNed. Kijk dan in de Memorie van Toelichting bij de versie van de wet van vóór 1 juli 2016.
Aanbestedingsbesluit
Het Aanbestedingsbesluit is een algemene maatregel van bestuur die een deel van de regels uit de Aanbestedingswet 2012 verder uitwerkt. Het bevat praktische voorschriften en nadere regels die aanbestedende diensten moeten volgen bij het uitvoeren van aanbestedingen. Het Aanbestedingsbesluit vormt samen met de Aanbestedingswet het wettelijke kader voor aanbesteden in Nederland.
Naast het Aanbestedingsbesluit zijn er aanvullende documenten en richtsnoeren die helpen bij een goede, praktische uitvoering van aanbestedingen. Ze zorgen voor duidelijkheid en eenduidigheid in aanpak, en sluiten aan op de wettelijke kaders.
Gids Proportionaliteit
De Gids Proportionaliteit is verplicht bij Europese, nationale én meervoudig onderhandse aanbestedingsprocedures. Ook speciale-sectorbedrijven moeten zich eraan houden.
De gids geeft concrete voorbeelden en uitleg over hoe je eisen en voorwaarden in verhouding houdt tot de opdracht. Zo voorkom je dat je onnodig hoge eisen stelt, en geef je ondernemers een eerlijke kans.
Uniform Europees Aanbestedingsdocument (UEA)
Het Uniform Europees Aanbestedingsdocument (UEA) is een eigen verklaring over de financiële toestand, de bekwaamheden en de geschiktheid van een onderneming voor een aanbestedingsprocedure. Het is verplicht voor aanbestedingen boven de Europese drempelbedragen en onder de Europese drempelbedragen als er uitsluitingsgronden of geschiktheidseisen zijn.
Aanbestedingsreglement Werken 2016 (ARW 2016)
Het Aanbestedingsreglement Werken 2016 (ARW 2016) beschrijft de procedures voor het aanbesteden van werken, zoals bouwprojecten. Het is verplicht bij opdrachten voor werken onder de Europese drempelbedragen, volgens het ‘pas toe of leg uit’-principe. Bij hogere bedragen of bij leveringen en diensten is toepassen vrijwillig. Het reglement helpt bij een duidelijke en efficiënte aanbestedingsprocedure.
Aanbestedingswet Defensie en Veiligheid
Voor defensie- en veiligheidsopdrachten – zoals wapens, IT-systemen of beveiligingsdiensten – geldt een aparte wet, de Aanbestedingswet defensie- en veiligheidsgebied. Deze houdt rekening met vertrouwelijkheid en nationale veiligheid, en wijkt af van de standaard aanbestedingsregels.
Beleidsmaatregelen
Niet alles kan in regelgeving worden vormgegeven. Er zijn daarom beleidsmaatregelen genomen die richting geven aan de praktijk van aanbesteden en verdere professionalisering ondersteunen en stimuleren.
-
Professionalisering opdrachtgevers (PIANOo)