Fatale karakter oplevertermijn niet losgelaten (week 6)
Fatale termijn | nakoming overeenkomst boete
In 2015 heeft DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen) een Europese Aanbestedingsprocedure gehouden voor de (stapsgewijze) vernieuwing van de informatievoorziening van DJI. De inschrijving van Unisys is aangemerkt als de winnende inschrijving. In de periode daarna worden diverse afspraken gemaakt over het opschuiven van de opleverdatum. Op 7 juni 2022 heeft DJI de Overeenkomst buitengerechtelijk ontbonden. Dat partijen na aanvang van de Overeenkomst de werkzaamheden uit de Overeenkomst hebben uitgebreid en de overeengekomen fatale termijnen meerdere malen hebben verlengd, staat volgens de rechter niet ter discussie. Dat de uiteindelijk overeengekomen fatale termijnen uit de Overeenkomst niet zijn gehaald, is evenmin in geschil. Unisys wordt veroordeeld tot betaling van een bedrag van 7.004.871,17 euro excl. btw. (ECLI:NL:RBDHA:2024:762, Rechtbank Den Haag, Datum uitspraak 31 januari 2024, Datum publicatie 8 februari 2024)
Feiten en omstandigheden
In 2015 heeft DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen) een Europese Aanbestedingsprocedure gehouden voor de (stapsgewijze) vernieuwing van de informatievoorziening van DJI. Unisys heeft op deze aanbesteding ingeschreven met het Unisys Law Enforcement Application Framework (hierna: U-LEAF). Haar inschrijving is aangemerkt als de winnende inschrijving. DJI heeft vervolgens, na verificatie van de inschrijving, de opdracht aan Unisys gegund, waarna op 31 maart 2016 tussen partijen de Overeenkomst Basisvoorziening Justitiabelen (BVJ) is gesloten.
In de periode daarna worden diverse afspraken gemaakt over het opschuiven van de opleverdatum.
Bij brief van 7 juni 2022 heeft DJI de Overeenkomst buitengerechtelijk ontbonden. DJI heeft hierbij aanspraak gemaakt op i) ongedaanmaking van de betalingen aan Unisys, ii) schadevergoeding iii) betaling van de kosten van de SIG audit en iv) betaling van de contractuele boete.
DJI vordert dat de rechtbank voor recht verklaart dat DJI de Overeenkomst rechtsgeldig buitengerechtelijk heeft ontbonden en Unisys veroordeelt om aan DJI te vergoeden:
(i) alle betalingen waaraan door de ontbinding de grondslag is ontvallen ter hoogte van 12.490.892,33 euro excl. btw en 15.113.979,74 euro incl. btw;
(ii) de schade die DJI heeft geleden, lijdt of nog zal lijden als gevolg van het tekortschieten door Unisys in de nakoming van de Overeenkomst en de ontbinding van de Overeenkomst, gemaximeerd op een bedrag ter hoogte van 1.000.000 euro;
(iii) de auditkosten ter hoogte van 89.650 euro excl. btw en 108.476,50 euro incl. btw;
(iv) de direct opeisbare boete ter hoogte van 5.200.000 euro,
Unisys vordert, ingeval de rechtbank de vordering van DJI afwijst dat de rechtbank de Overeenkomst op grond van artikel 6:270 BW gedeeltelijk ontbindt voor de toekomst, en de Overeenkomst tot de datum van deze ontbinding in stand laat en DJI veroordeelt om de Overeenkomst tot die datum na te komen door alle bedragen die DJI uit hoofde van de Overeenkomst nog aan Unisys is verschuldigd te voldoen, in totaal 5.128.000 euro. Het oordeel van de rechter:
Uitleg van de overeenkomst
“De vraag of tussen partijen fatale termijnen zijn overeengekomen, is allereerst een kwestie van uitleg van de Overeenkomst. Partijen hebben bij het aangaan van de Overeenkomst de termijnen voor Oplevering voor ‘Voorlopige Acceptatie’ en voor ‘Definitieve Acceptatie’ (om te komen tot een goed werkende BVJ) in artikel 27.2 van de Overeenkomst als fataal aangemerkt. Dat was niet het geval in de door Unisys aangehaalde jurisprudentie, ter onderbouwing van haar verweer dat termijnen in IT-projecten in beginsel niet fataal zijn, zodat deze jurisprudentie hier niet opgaat. Door het aanmerken van de termijnen voor Voorlopige en Definitieve Acceptatie als fataal, is het fatale karakter voor deze termijnen in beginsel gegeven.”
Fatale karakter niet losgelaten
“Dat partijen na aanvang van de Overeenkomst de werkzaamheden uit de Overeenkomst hebben uitgebreid en de overeengekomen fatale termijnen meerdere malen hebben verlengd, staat niet ter discussie. Dat de uiteindelijk overeengekomen fatale termijnen uit de Overeenkomst niet zijn gehaald, is evenmin in geschil. De rechtbank is van oordeel dat partijen het fatale karakter van de termijnen niet hebben losgelaten. Unisys voert weliswaar aan dat DJI geen consequenties heeft verbonden aan het verstrijken van de oplevertermijnen en daarmee het fatale karakter van de termijnen heeft losgelaten, maar dit verweer faalt. Partijen hebben namelijk bij elke wijziging en/of opgelopen vertraging in het project nadere afspraken gemaakt en deze afspraken vervolgens vastgelegd in aanvullende overeenkomsten, waaronder Wijzigingsverzoek en Herstelplan 2017, Herstelovereenkomst 2019, Addendum 2020 en Addendum 2021. In deze aanvullende overeenkomsten en Addenda zijn partijen nieuwe fatale data overeengekomen en daarmee hebben partijen vastgehouden aan fatale termijnen.”
7.094.521,17 euro
“De gevorderde verklaring voor recht, de gevorderde schadevergoeding en de contractuele boete worden afgewezen. Unisys wordt veroordeeld tot betaling van een bedrag van 7.004.871,17 euro excl. btw uit hoofde van de nakoming van de door de ontbinding ontstane ongedaanmakingsverbintenissen. Daarnaast zal Unisys worden veroordeeld in de kosten voor de SIG audit van 89.650 euro excl. btw. De totale veroordeling komt daarmee op een bedrag van 7.094.521,17 euro excl. btw, te vermeerderen met rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van 30 juli 2022.”
(VdLC publishers/consultants BV, 14 februari 2024)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl