Geen expliciete toevoeging ‘op straffe van uitsluiting’ (week 52)
Formulering eis
Ons Huis heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding ten behoeve van het ontwerp en de uitvoering van de renovatie van 73 woningen in Enschede opgezet. De inschrijving van eiseres is als tweede geëindigd. Zij stelt dat de inschrijving van de winnende inschrijver als ongeldig terzijde had moeten worden gelegd wegens overschrijding van het opgegeven taakstellend budget. De rechter is van oordeel dat uit de aanbestedingsstukken niet volgt dat de inschrijfsom lager of gelijk dient te zijn aan het taakstellend budget en dat het niet voldoen aan deze eis automatisch leidt tot uitsluiting van de aanbestedingsprocedure. Indien de stelling van [eiseres] wordt gevolgd dan had het volgens de rechter voor de hand gelegen dat dat in de aanbestedingsdocumenten uitdrukkelijk zou zijn genoemd, met de expliciete toevoeging ‘op straffe van uitsluiting’ dan wel ‘knock-outeis’. (ECLI:NL:RBOVE:2023:5302, Rechtbank Overijssel, Datum uitspraak 22 december 2023, Datum publicatie 29 december 2023)
Feiten en omstandigheden
Ons Huis heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding ten behoeve van het ontwerp en de uitvoering van de renovatie van 73 woningen in Enschede opgezet. Eiseres en twee andere aanbieders hebben daarop ingeschreven. De inschrijving van eiseres is als tweede geëindigd. De gemeente is voornemens de opdracht aan een andere inschrijver te gunnen. Eiseres is het daar niet mee eens. Zij vordert in dit kort geding onder meer intrekking van de voorlopige gunningsbeslissing omdat de inschrijving van de andere inschrijver als ongeldig terzijde had moeten worden gelegd wegens overschrijding van het opgegeven taakstellend budget. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de voorgenomen gunning aan de andere inschrijver in stand kan blijven.
Geen expliciete toevoeging ‘op straffe van uitsluiting’
“De voorzieningenrechter is van oordeel dat uit de aanbestedingsstukken niet volgt dat de inschrijfsom lager of gelijk dient te zijn aan het taakstellend budget en evenmin dat het niet voldoen of kunnen voldoen aan deze eis automatisch leidt tot uitsluiting van de aanbestedingsprocedure. Uit de bepalingen in de aanbestedingsstukken waarnaar [eiseres] verwijst, kan dat niet worden afgeleid. Nergens staat expliciet dat de inschrijfsom lager dan of gelijk moet zijn aan het taakstellend budget. Ook staat nergens dat het niet voldoen of kunnen voldoen aan deze eis automatisch leidt tot uitsluiting (knock-out)van de aanbestedingsprocedure. Dat is naar het oordeel van de voorzieningenrechter duidelijk. Indien de stelling van [eiseres] zou moeten worden gevolgd dat de inschrijfsom lager dan of gelijk moet zijn aan het taakstellend budget, dan had het naar het oordeel van de voorzieningenrechter voor de hand gelegen dat dat in de aanbestedingsdocumenten uitdrukkelijk zou zijn genoemd, met de expliciete toevoeging ‘op straffe van uitsluiting’ dan wel ‘knock-outeis’.”
Geen vraag tijdens inlichtingenronde
“Blijkbaar heeft er voor en tijdens de (eerste fase van de) aanbestedingsprocedure ook geen onduidelijkheid bestaan over de vraag of het inschrijven met een hogere som dan het taakstellend budget tot uitsluiting zou leiden. Daarover is tijdens de inlichtingenronde geen enkele vraag gesteld. Daarbij komt dat kennelijk zowel [bedrijf] als NVT/ELK de aanbestedingsstukken zo heeft begrepen dat de inschrijfsom hoger mocht zijn dan het taakstellend budget, gelet op de hoogte van hun inschrijfsom die, zoals niet in discussie is tussen partijen, hoger is dan het taakstellend budget.”
Knock out-eis
“Dat Ons Huis aanvankelijk zelf in verwarring verkeerde over het antwoord op de vraag of sprake was van een knock out-eis maakt het vorenstaande niet anders. Immers, het gaat erom wat een behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijver mocht begrijpen. Dat tijdens de bijeenkomst op 28 september 2023 bij het tonen van de behaalde scores voor kwaliteitscriteria G2.c t/m G2.e. bij de lege invulvelden voor de aangeboden prijzen per woning (die op dat moment nog niet bekend waren) stond vermeld dat een overschrijding van het taakstellend budget een ‘knock out’ betekende, is ongelukkig, maar [eiseres] mocht en kon daaruit niet de conclusie trekken dat deze eis – in afwijking van de vooraf bepaalde aanbestedingstukken - zou zijn gaan gelden. Dat zou neerkomen op het tussentijds/achteraf wijzigen van de spelregels door de aanbestedende dienst en dat is in strijd met het gelijkheidsbeginsel.”
(VdLC publishers/consultants BV, 3 januari 2024)
Lees de volledige uitspraak op rechtspraak.nl