Klachtafhandeling bij aanbesteden

Op deze pagina:
Wetsvoorstel betere rechtsbescherming
Bereid je voor op de verplichte klachtafhandeling (Handreiking)
Commissie van Aanbestedingsexperts
Algemene wet bestuursrecht

Wetsvoorstel betere rechtsbescherming

De ministerraad heeft ingestemd met een wetsvoorstel van het ministerie van Economische Zaken dat de rechtsbescherming bij aanbestedingen verbetert. Het doel: een eerlijker en transparanter proces voor alle betrokkenen.

Stand van zaken wetsvoorstel

Op 24 januari 2025 stemde de ministerraad in met het wetsvoorstel van minister Beljaarts van Economische Zaken. Het wetsvoorstel wil de rechtsbescherming bij aanbestedingen verbeteren, met name voor mkb-ondernemers. Het voorstel gaat nog voor advies naar de Raad van State en wordt daarna behandeld in de Tweede en Eerste Kamer.

De belangrijkste veranderingen op een rij:

• Verplichte klachtenloketten
  Klachtenloketten worden verplicht bij alle aanbestedende diensten, zodat ondernemers eenvoudig bezwaar kunnen maken.
• Duidelijke motivering van gunningsbesluiten
  Gunningsbesluiten moeten beter worden gemotiveerd, zodat inschrijvers precies weten waarom ze wel of niet gekozen zijn.
• Sterkere rol voor Commissie van Aanbestedingsexperts
  De commissie krijgt een stevigere rol, wat zorgt voor meer onafhankelijke toetsing.
• Vaste termijnen voor klachtbehandeling
  Er komen vaste termijnen voor de behandeling van klachten, wat de doorlooptijd verkort en de voorspelbaarheid vergroot.

Deze wetswijziging vraagt van aanbestedende diensten om beter te documenteren, sneller te reageren, transparanter te communiceren en klachtprocedures op te zetten. Dat vergt extra inzet, maar draagt bij aan een professioneler, eerlijker en juridisch sterker aanbestedingsproces

Verplichte klachtenregeling

Elke aanbestedende dienst moet een eenvoudige klachtenregeling krijgen. Dit betekent dat er een onafhankelijk klachtenloket komt, binnen of buiten je organisatie, eventueel samen met andere partijen. Dit loket is er speciaal om klachten over aanbestedingen snel en eerlijk te behandelen. Deze verplichting komt in de Aanbestedingswet te staan,  als het wetsvoorstel wordt aangenomen

Heb je nog geen klachtenregeling? Kijk dan deze video en deel ‘m met je collega’s!

Bereid je voor op de verplichte klachtafhandeling
- Handreiking Klachtafhandeling bij aanbesteden

PIANOo roept aanbestedende diensten op om zich tijdig voor te bereiden op de aankomende wetswijziging. Om daarbij te helpen, is de Handreiking Klachtafhandeling bij aanbesteden beschikbaar. Deze handreiking biedt praktische handvatten voor het opzetten of verbeteren van een klachtenregeling. Hiermee kun je als aanbestedende dienst direct aan de slag. De handreiking vervangt het eerdere advies over klachtafhandeling.

Wat staat er in de handreiking?

De handreiking beschrijft duidelijke uitgangspunten voor een goede klachtenafhandeling:

• Eerst vragen, dan klagen
  Ondernemers stellen eerst vragen via de Nota van Inlichtingen voordat ze formeel een klacht indienen.
   
• Onafhankelijk klachtenloket
  Elke aanbestedende dienst richt een klachtenregeling in met een onafhankelijk klachtenloket, intern of extern.
   
• Tijdige behandeling
  Ondernemers dienen hun klacht op tijd in en de dienst handelt deze snel en zorgvuldig af.

Daarnaast verduidelijkt de handreiking wanneer en waarvoor een ondernemer een klacht kan indienen:

• Over het ontwerp van een aanbesteding, al vóór de inschrijving.
• Over de selectie- of gunningsbeslissing.
• Als er volgens de ondernemer ten onrechte niet is aanbesteed.

Onderdeel van breder traject rechtsbescherming

De handreiking maakt deel uit van het traject ‘Rechtsbescherming bij aanbesteden’, waarin meerdere maatregelen zijn uitgewerkt. Denk aan:

• Opschortingstermijnen bij klachten,
• Jaarlijkse monitoring en verantwoording van klachtafhandeling,
• Aangepaste richtlijnen voor rechtsverwerkingsclausules, opgenomen in de Gids proportionaliteit per 1 januari 2022.

Commissie van Aanbestedingsexperts

Is een ondernemer niet tevreden over hoe een klacht is afgehandeld? Dan kan hij terecht bij de Commissie van Aanbestedingsexperts. Deze onafhankelijke commissie beoordeelt de klacht en geeft advies of bemiddelt tussen partijen.

Algemene wet bestuursrecht

Ook met een klachtenloket en de commissie blijft het mogelijk om op basis van de Algemene wet bestuursrecht een klacht in te dienen bij de aanbestedende dienst zelf (klachtenprocedure, artikel 9.1 Awb).