Bestekteksten Internationale Sociale Voorwaarden
Het Rijk heeft standaard bestekteksten met toelichting opgesteld om Ketenverantwoordelijkheid/ISV uit te vragen in aanbestedingen. Deze kun je één op één overnemen of als inspiratiebron gebruiken. De bestekteksten uit 2017 zijn in 2024 vernieuwd. (januari 2025)
De overheid verwacht van bedrijven dat zij internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). Dit houdt in dat zij mogelijke risico’s en misstanden voor mens en milieu in hun waardeketens in kaart brengen en waar nodig aanpakken. De Rijksoverheid stelt daarom voorwaarden aan bedrijven die aan de overheid leveren. Dit zijn de Internationale Sociale Voorwaarden (ISV).
Toepassing ISV verplicht voor rijksoverheid
Gebruik de standaard bestekteksten om ISV op een goede wijze op te nemen in aanbestedingen. Dit is verplicht in aanbestedingen:
- van de Rijksoverheid
- boven de Europese drempel
- en die vallen in een risicocategorie
Risicocategorieën:
- Bedrijfskleding
- Consumptieve dienstverlening: Catering en Grondstoffenmanagement en afvalzorg
- Energie
- Werkplekomgeving
- Laboratorium
- ICT werkomgeving Rijk
- Datacenters
- Connectiviteit: Dataverbindingen en 4G en 5G mobiele dataverbindingen
Decentrale overheden en andere opdrachten
Ook buiten het Rijk is toepassing van ISV op deze manier mogelijk. Zo ook bij opdrachten onder de Europese drempel en buiten de genoemde risicocategorieën.
Bestekteksten: opnemen als contractvoorwaarden
Neem de standaard bestekteksten op als contractvoorwaarde in je aanbestedingsdocumenten.
De bestekteksten beschrijven op hoofdlijnen de eisen op het gebied van gepaste zorgvuldigheid en ketenverantwoordelijkheid/ISV. Deze neem je allemaal op als bijzondere uitvoeringsvoorwaarde. De ‘Bijlage bestektekst Internationale Sociale Voorwaarden’ kun je integraal overnemen of meezenden als toelichting voor opdrachtnemers.
Opnemen als selectie- en gunningscriteria
Het is ook mogelijk om ISV op te nemen in selectie- en gunningscriteria. Stel hiervoor eigen teksten op en gebruik de standaard bestekteksten ter inspiratie. Houd rekening met de algemene aanbestedingsbeginselen. Is de inspanning van de opdrachtnemer wel proportioneel?
Onderzoek Stimuleren toepassing ISV in selectie- en gunningscriteria
De belangrijkste wijzigingen
De bestekteksten zijn vernieuwd. De bestekteksten ISV 2025 vervangen de oude bestekteksten uit 2017.
De belangrijkste wijzigingen:
- Meer in lijn met internationale richtlijnen en regelgeving (OESO-richtlijnen, UNGP’s, CSRD, CSDDD). De eisen gesteld aan de markt (via inkoop) sluiten beter aan op regelgeving en op eisen vanuit de overheid. Zo worden krachten gebundeld en dubbele lasten voor bedrijven voorkomen.
- Toegevoegd zijn milieurisico’s en misstanden in de keten, naast mensenrechten en arbeidsrisico’s.
- De tekst voor het programma van eisen volgt nu alle stappen van het gepaste zorgvuldigheidsproces (due diligence). Toegevoegd zijn: IMVO beleidseis (stap 1), communicatie over gepaste zorgvuldigheid en genomen maatregelen (stap 5) en het (mee)werken aan herstel indien nodig (stap 6).
- De voorgestelde termijnen voor het aanleveren van informatie vanuit de opdrachtnemer zijn verlengd: de risicoanalyse na 6 maanden (i.p.v. 3 maanden) en het plan van aanpak na 9 maanden (i.p.v. 6 maanden). Bij het toepassen van ISV in een specifieke aanbesteding kunnen de termijnen worden aangepast, indien wenselijk.
- De leesbaarheid is verhoogd en de teksten sluiten beter aan bij ontwikkelingen in de markt.
- De bijlage geeft een duidelijke beschrijving van Due Diligence en de Internationale Sociale Voorwaarden, het doel, praktische informatie en links naar nuttige bronnen. De bijlage kan 1-op-1 overgenomen worden als bijlage bij aanbestedingsdocumenten. In de oude versie was hiervoor tekst opgenomen in het bestektekst document zelf.